Sinds eind oktober vorig jaar heeft u via deze website weinig tot niets van onze stichting kunnen vernemen. Dat betekent niet dat we in die afgelopen periode onze activiteiten tegen de niet aflatende ambitie van de gemeente Leeuwarden voor grootschalige en meerdaagse muziekfestivals in het natuur- en recreatiegebied de Groene Ster, hebben opgegeven. Integendeel!

Op dit ogenblik is het vergunningenproces weer in volle omvang aan de orde waarbij u als omwonende of (reguliere) recreant door de vergunningverlener (lees gemeente) louter als juridische entiteit wordt beschouwd. Ook de natuurwaarden (flora en fauna) van de Groene Ster ondergaan datzelfde lot. Inmiddels is het ons (weer) zonneklaar dat het bestuur van de gemeente Leeuwarden in haar doen en laten het belang van commercieel geproduceerde dance- en technofeesten duidelijk laat prevaleren. Kosten (uw geld) noch moeite worden gespaard om de Groene Ster om te vormen tot een (permanent) festivalterrein. Mede dankzij uw en onze inspanningen is het nog niet zo ver.

Met het navolgende willen wij u op de hoogte brengen met de huidige stand van zaken en toekomstige ontwikkelingen:

 

1. Afwikkeling vergunning Psy-Fi 2018

Een groot aantal van u heeft via onze stichting bezwaar gemaakt tegen de vergunningen voor PSY FI 2018. Die bezwaren hebben we ingediend bij de gemeentelijke bezwaarcommissie. De commissie kwam tot de conclusie dat er nog al wat schortte aan de omgevingsvergunning en de geluidsontheffing.

Voor de omgevingsvergunning heeft de gemeente de bezwaren erkend en als reactie de vergunning (met terugwerkende kracht) ingetrokken. Aan de ene kant is het mooi dat de gemeente “haar fout inziet”, maar aan de andere kant betekent het ook dat we voor die omgevingsvergunning niet meer naar de rechter kunnen om daar een inhoudelijk oordeel te vragen. En dat betekent eigenlijk ook dat de gemeente “tijd gerekt heeft” want voor 2019 kan dan weer een vrijwel dezelfde omgevingsvergunning worden gebruikt die alleen als “nieuw” gepresenteerd wordt. Dat gebeurt dan ook op dit moment.

Wat de geluidsontheffing betreft heeft de bezwaarcommissie aanpassingen geadviseerd. Met name een lager geluidsniveau en beperkter aantal uren, minder in de nacht. Maar dat advies heeft de gemeente niet overgenomen. Daarover loopt nu een beroep bij de rechtbank. Voor belangstellenden: de zitting is dinsdag 28 mei om 10:00 uur bij de rechtbank in Leeuwarden (Zaailand 102).

2. Provincie en PSY FI

De provincie had ook nog een appeltje te schillen met PSY FI. Dat ging over het onterecht kamperen in de bosschages. Daarover had de provincie afgelopen zomer besloten een boete van € 10.000 op te leggen. Vervolgens moet je dan ook nog besluiten dat je het bedrag daadwerkelijk gaat innen.

Dat heet in juridische termen een invorderingsbesluit. Ook dát heeft de provincie genomen, en daartegen heeft PSY FI bezwaar gemaakt bij de provinciale bezwaarcommissie. Afgelopen maart heeft die zaak gediend bij de provinciale bezwaarcommissie. De uitspraak van de commissie hebben we bij de provincie opgevraagd, maar nog niet gekregen.

3. Wijziging bestemmingsplan

Het voornemen van de gemeente om het bestemmingsplan van de Groene Ster aan te passen, zodat het makkelijker wordt om daar festivals te houden, loopt op de achtergrond nog steeds door. Hoe staat het daar mee?

Dat weten alleen de gemeente en het door de gemeente ingehuurde bureau BügelHajema. Eerst moet alle benodigde technische onderzoeken gedaan worden. Daar is ook veel natuuronderzoek bij. Bijvoorbeeld naar vleermuizen. Die onderzoeken kunnen pas in de loop van de zomer worden afgerond, en dan moeten de rapporten nog geschreven worden. Vervolgens komt er een groot samengesteld rapport (een zogeheten “MER” ofwel Milieu Effect Rapportage). Dus wij verwachten op zijn vroegst in de herfst van 2019 het ontwerpbesluit waartegen we een zienswijze kunnen indienen. Er is echter een grote kans dat de hele wijziging niet door gaat; lees daarover meer bij punt 6 van dit artikel: “Bescherming van het Natura 2000-gebied de Groote Wielen”.

4. Vergunningencyclus 2019 komt op gang: Provincie zit met de zwarte Piet

Voor 2019 heeft de gemeente besloten een nieuwe tactiek van vergunningverlening toe te passen. In 2018 was er voor gekozen om de toestemming die nodig was uit oogpunt van natuurbescherming samen te laten lopen met de omgevingsvergunningen. (de zogeheten “aangehaakte” procedure). Dat betekende dat de gemeente aan de provincie moest vragen of die bezwaar had tegen vergunningverlening aan de festivals. Volgens de uitspraken van de rechter in 2018 had de provincie daarvoor dan een “verklaring van geen bedenkingen = vvgb” moeten afgeven of die verklaring moeten weigeren. De procedure daarvoor loopt 26 weken inclusief allerlei inspraakmogelijkheden. Dat wilde de gemeente niet, dus is voor 2019 de andere route gevolgd. Die houdt in dat de festivals zelfstandig bij de provincie een vergunning en ontheffing van de Wet natuurbescherming aanvragen. De gemeente kan dan een omgevingsvergunning afgeven “zonder te letten op natuurbescherming”. De provincie moet zelf de natuurschade beoordelen en apart een vergunning voor de natuurbescherming afgeven. Geeft de provincie die vergunning niet af, dan kunnen de festivals niet doorgaan, maar kan de gemeente roepen “dat het niet aan de gemeente gelegen heeft, maar dat het de schuld van de provincie is”.

En in feite kán de provincie de vergunning niet afgeven. Lees daarover meer bij punt 6 van deze nieuwsbrief: “Bescherming van het Natura 2000-gebied de Groote Wielen”.

5. Graafwerkzaamheden in de Groene Ster en handhavingsverzoeken

Afgelopen vrijdag (3 mei) zijn vaste bezoekers van de Groene Ster verrast door graafwerkzaamheden door de firma Thomassen uit Akkrum, in opdracht van de gemeente Leeuwarden. Dwars door de ligweides is een enorme sleuf gegraven. 

Navraag bij de gemeente (zie rechts het antwoord via Twitter), maar ook bij betrokken bedrijven, heeft geleerd dat hier leidingen en kabels (water, krachtstroom en glasvezel) gelegd worden om de festivals in de Groene Ster te faciliteren. Voor zover wij kunnen overzien is daarvoor geen vergunning verleend.

Bovendien is dit een vorm van “vooruitlopen” op de wijziging van het bestemmingsplan waarvan de gemeente nog denkt dat die een kans heeft, en wij inmiddels er van overtuigd zijn dat die wijziging er nooit kan en mag komen. Reden voor onze stichting om zowel bij de gemeente als bij de provincie een handhavingsverzoek in te dienen. Want vooruitlopen op een bestemmingsplanwijziging mag niet zonder vergunning, en daarnaast verstoren de werkzaamheden de vogels in de Groene Ster tijdens het broedseizoen.

 

6. Bescherming van het Natura 2000-gebied de Groote Wielen

Wat zowel de gemeente Leeuwarden, als de Provincie als de ecologisch adviseurs de afgelopen jaren over het hoofd hebben gezien is de invloed die (met name het geluid van) de festivals hebben op het Natura 2000-gebied De Groote Wielen.

Natura 2000-gebieden zijn natuurgebieden die extra zwaar beschermd zijn door Europese rechtsregels (de Habitatrichtlijn, Vogelrichtlijn en diverse internationale verdragen) en nationale wetten (in Nederland de Wet natuurbescherming). Belangrijke voorbeelden van gebieden met zo’n zware bescherming zijn de Waddenzee, de Biesbosch en de Zeeuwse stromen. Maar ook in Friensland hebben we dat soort gebieden. Vaak zijn dat meren (bijvoorbeeld het Oudegaster Brekken) of moerasgebieden (de Alde Feanen). Maar ook de Groote Wielen zijn op deze manier zwaar beschermd.

Het principe van de zware bescherming is dat er in of naast een Natura 2000-gebied niets mag worden toegestaan dat de diersoorten waarvoor het gebied als bescherming is aangewezen hindert of bedreigt. Voor alle plannen, projecten of activiteiten die een Natura 2000-gebied kunnen beïnvloeden is vooraf toestemming nodig van het “bevoegd gezag”. Voor de Groote Wielen is dat sinds 1 januari 2017 de Provincie (Gedeputeerde Staten). Wat moet de provincie bij de beoordeling van een aanvraag nagaan?

• Hoe is het met de (aantallen) van de beschermde soorten waarvoor het gebied is aangewezen?
• Welke invloed kunnen de activiteiten op die soorten hebben?
• Is geen spoor van wetenschappelijke twijfel dat er geen nadelig effect is?

Gaat het of niet goed met de aantallen, of is er een nadelige invloed of is er wetenschappelijke twijfel over die invloed dan mag géén toestemming worden verleend (dus geen vergunning worden afgegeven), en gaat de activiteit niet door.

De enige uitzondering op de regel is als er een “Groot maatschappelijk belang is” bij het project of de activiteit én er geen alternatieven zijn. Bijvoorbeeld het aanleggen van een zeewering, bepaalde militaire oefeningen of het aanleggen van een spaarbekken voor drinkwatervoorziening zijn redenen van groot maatschappelijk belang.

Het houden van festivals is nooit een groot maatschappelijk belang.

Welke soorten in de Groote Wielen hebben last van het festivalgeluid? Dat zijn de broedende vogels waarvoor het gebied is aangewezen, een aantal trekvogelsoorten, de Noordse woelmuis en de Meervleermuis.

Ook woelmuizen hebben last van hard geluid. Ze verstoppen zich onder de grond en stoppen met voedsel verzamelen. Van de meervleermuis is tot voor kort gedacht dat die weinig last had van menselijk geproduceerd geluid, omdat de soort voor de jacht op insecten gebruik maakt van echogeluiden met een veel hogere frequentie dan festivalgeluid. Maar kort geleden is voor de nauw verwante Watervleermuis aangetoond dat die gebied met versterkt menselijk geluid vermijdt en zelfs minder gaat foerageren of stopt met foerageren. Voor de meervleermuis is dit nog niet onderzocht, maar er is wetenschappelijk geen enkele reden om aan te nemen dat dit voor de Meervleermuis niet zou gelden.

Gaan we terug naar het rijtje dat de provincie moet beoordelen bij de vergunningsaanvraag door de festivals, dan zien we dat in de Groote Wielen:

• de aantallen voor de beschermde soorten te laag zijn
• de festivalactiviteiten, met name het geluid, een nadelige invloed kunnen hebben op de beschermde soorten en
• er niet alleen wetenschappelijke twijfel, maar zelfs wetenschappelijke zekerheid is dat geluid nadelig werkt op de beschermde soorten in de Grootte Wielen.

Wat betekent dat in de praktijk?

Dat de provincie zowel voor de aanvragen in 2019 als voor de voorgenomen wijziging van het bestemmingplan géén toestemming kan verlenen.

Dus géén festivals in 2019 en géén wijziging van het bestemmingsplan.

Voor de geïnteresseerden: hetzelfde is kort geleden in Zeeland gebeurd. Daar heeft de Raad van State de aanleg van het “Brouwerseiland” verboden vanwege verstoring van beschermde soorten in het naastgelegen Natura 2000-gebied.